فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 5، شماره 2، تابستان 91 ، شماره پی در پی 16

پرِ نان و بوسۀ آن در شعر خاقانی

صفحه (0 - 0)
علی عسکری
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
یکی از مسائل و موضوعات مهم مطرح در شعر و ادب فارسی به ویژه در دو سبک و مکتب آذربایجانی و هندی، فرهنگ عامّه و اعتقادات و مسائل و مظاهر زندگی مردم است که به دلیل عدم تحقیق جامع و کافی دربارۀ آنها و کمبود منابع معمولاً در شرح و تفسیر آنها برداشتهای گوناگون و گاهی نادرستی میشود. یکی از این موارد، تعبیر پرنان و بوسۀ پر نان است که در دو بیت از خاقانی آمده است و استادانی که به شرح و توضیح اشعار خاقانی پرداخته اند آن را به معنی ریزۀ کوچک و قطعۀ نازکی از نان و یا کنارۀ نان معنی کرده اند و در تعبیر بوسه زن چون پر نان یا بوسه چون پر نان زدن فاعل را شخص انسانی گرفته اند اما به عقیدۀ ما پر نان به معنی دسته ای از پر مرغ است که با نخی بسته میشد و در گذشته به ویژه در مناطق روستایی که شخصاً در منزل نان پخت میکردند برای نقش و نشان کردن نان آن را روی خمیر نان میکوبیدند و در تعبیر بوسۀ پر نان نیز به عقیدۀ ما فاعل فعل به طریق استعارۀ مکنیّه از نوع تشخیص، خود پر نان است که عمل کوبیده شدن آن بر روی خمیر و تماس حاصل کردن با آن، به بوسه تعبیر شده است.

کلمات کلیدی
خاقانی , فرهنگ عامّه , پرنان , بوسۀ پرنان